Zgodnie z ustawą z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2022 r. poz. 840 z późn. zm.) zabytek jest to rzecz (nieruchomość - zabytek nieruchomy, np. budynek, cmentarz lub krajobraz kulturowy albo rzecz ruchoma - zabytek ruchomy, np. dzieło sztuki użytkowej, obraz, rzeźba, znalezisko archeologiczne) lub zespół rzeczy, które są dziełem człowieka lub są związane z jego działalnością i stanowią świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową. Obiekty takie wpisane są do rejestru zabytków prowadzonego przez wojewódzkiego konserwatora zabytków i podlegają ochronie prawnej. Zgodnie z obowiązującą ustawą podstawowe znaczenie ma wojewódzka ewidencja zabytków, która jest prowadzona przez wojewódzkiego konserwatora zabytków, a tworzą ją karty ewidencyjne zabytków nieruchomych, ruchomych i archeologicznych oraz karty innych obiektów wpisanych do wojewódzkiej ewidencji zabytków.
Aktualny wykaz wojewódzkiej ewidencji zabytków z terenu Gminy Pęcław dostępny jest na stronie internetowej wojewódzkiego konserwatora zabytków - delegatura w Legnicy.
Warto zauważyć, iż powyższa ustawa z 2003 roku wprowadziła nowoczesne regulacje prawne dotyczące zagadnień związanych z zabytkami. Zawęziła ona m.in. znaczenie określenia "ochrona zabytków" wprowadzając jednocześnie pojęcie "opieka nad zabytkami", jak i wprowadziła obowiązek opracowania przez jednostki samorządu terytorialnego programów opieki nad zabytkami. Ponadto, jak czytamy z art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy z 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.) zadania własne gminy obejmują także sprawy w zakresie kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Stąd też w nawiązaniu do ustawy o samorządzie gminnym, nałożono na gminy obowiązek opracowania programu opieki nad zabytkami, o czym mówi art. 87 ust. 1 ustawy z 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami: "Zarząd województwa, powiatu lub wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządza na okres 4 lat odpowiednio wojewódzki, powiatowy lub gminny program opieki nad zabytkami". Na jednostki samorządu terytorialnego nałożono również obowiązek założenia i prowadzenia ewidencji zabytków. Gmina Pęcław posiada Gminną Ewidencję Zabytków (GEZ) w postaci kart adresowych w wersji papierowej i elektronicznej, opracowaną w 2013 roku (dostępna w urzędzie gminy). Karty adresowe zabytków ujętych
w GEZ opracowywane są zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 26 maja 2011r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem.
Obecnie obowiązuje następujący podział:
Gminna Ewidencja Zabytków Gminy Pęcław oraz Program Opieki nad Zabytkami dla Gminy Pęcław na lata 2022 – 2025 zostały pozytywnie zaopiniowane przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu – Delegaturę w Legnicy.
